| Лаура |
 |
 |
 |
• Бүгін сағы сынды деп жақсыны басынба, Қиын қыстау күн туса - сол табылар қасыңнан. Қазыбек би • Адамның қолы қанат емес, ұшуға арналмаған. Ұшып жүргендерді атып түсіру оңай деуші еді, қаңғыған оқ, қаңғырған аңшыдан сақтан, жарығым Оралхан Бөкей • Бардың қадірін білу үшін жоғалту керек, тоқтықтың қадірін білу үшін ашығу керек екен Оралхан Бөкей • Махаббат – зор саналылықтың, білгір – білімділіктің, асқан ақыл-ойдың жемісі емес, ол – тек жерде ғана өмір сүретін, бірте-бірте архаизмге айналатын, тууы бар, өсіп-өнуі жоқ көзге көрінбей мәңгі жасайтын бейнесі белгісіз Дара ұғым Оралхан Бөкей • Қанатыңмен ұшқанда Құйрығыңды ұмытпа Оралхан Бөкей • Тіршіліктің сұлулығында шек жоқ Оралхан Бөкей • Әр таудың басын аңсаған арқар аштан өледі Оралхан Бөкей • Жүгірген алмайды, Бұйырған алады Оралхан Бөкей • Бүкіл әлемде адам баласы қаншалықты мол болса, соншалықты жалғыз – оны жалғызсыратпайтын айрылмас адал досы - өзінің ОЙЫ ғана Оралхан Бөкей • Өмір ешқашан шешуі табылмас жұмбақ, Ешкім шығара алмас қиын есеп. Оралхан Бөкей • Неғұрлым керең болсаң, Соғұрлым жақсы естисің. Оралхан Бөкей • Егер балалар бірдемені түсінбейтін болса, онда оқытушы оларды кінәлауға тиісті емес, оларға түсіндіре алмай отырған өзін кінәлауға тиіс. Ы.Алтынсарин • Мұғалімдік мамандық – бұл адамтану, адамның күрделі және қызықты, шым-шытырығы мол рухани жан дүниесіне үңіле білу. Педагогикалық шеберлік пен педагогикалық өнер – ол даналықты жүректен ұға білу болып табылады. В.А.Сухомлинский • Мұғалім өзінің білімін үздіксіз көтеріп отырғанда ғана мұғалім, оқуды, ізденуді тоқтатысымен оның мұғалімдігі де жойылады. К.Д.Ушинский • Ұстаз – ұлы есім. М.Әуезов • Ұстаз болу - өз уақытын аямау, өзгенің бақытын аялау. Ж.Ж.Руссо • Қазақтың тағдыры, келешекте ел болуы да мектебінің қандай негізде құрылуына барып тіреледі. Мектебімізді таза, берік һәм өз жанымызға /қазақ жанына/ үйлесетін негізде құра білсек, келешегіміз үшін тайынбай- ақ серттесуге болады. Мағжан Жұмабаев • Мектептің жаны – мұғалім. Мұғалім қандай болса, мектеп сондай болмақшы. Яғни, мұғалім білімді болса, ол мектептен балалар көбірек білім алып шықпақшы. Солай болған соң, ең әуелі мектепке керегі – білімді, педагогика, методикадан хабардар, жақсы оқыта білетін мұғалім. Ахмет Байтұрсынов • Егер мұғалім өн бойына, өз ісіне, шәкіртіне деген сүйіспеншілікті жинақтаса, ол нағыз ұстаз. Л.Н.Толстой • Шәкірті жоқ ұстаз – мылқау ұстаз Ыбырай Жақаев • Егер мұғалім өз бойына іс пен шәкірттеріне деген сүйіспеншілікті біріктірген болса, ол – кемел ұстаз. К.Д.Ушинский • Оқытушы әлеуметтік әділеттіліктің, адамгершіліктің жаршысы болуға тиіс. Спандияр Көбеев • Ұстаз деген ұлағатты атауды естігенде, күні бүгінге дейін өзімді шәкірттей сезінемін Серке Қожамқұлов • Жақсы адам ғана жақсы басшы бола алады. Жүсіп Баласағұни • Мұғалім өзінің білімділігімен, жүріс-тұрысымен, жайдары мінезімен, тіпті сырт пішіні, киген киімімен де оқушысына жақсы мағынада қатты әсер етеді. Мәлік Ғабдуллин • Оқушы жастардың ең сенімді ұстазы, сыр жасырмай ашық айтатын адамы – мұғалім. Ғабит Мүсірепов • Адамның адамшылдығы... жақсы ұстаздан болады. Абай Құнанбаев • Маған жақсы мұғалім бәрінен де қымбат, өйткені мұғалім – мектептің жүрегі. Ыбырай Алтынсарин • Ұстаз... жаратылысынан өзіне айтылғанның бәрін жете түсінген, көрген, естіген және аңғарған нәрселердің бәрін жадында жақсы сақтайтын, ешнәрсені ұмытпайтын... алғыр да аңғарымпаз ақыл иесі..., мейлінше шешен, өнер-білімге құштар, аса қанағатшыл жаны асқақ және ар-намысын ардақтайтын, жақындарына да, жат адамдарына да әділ..., жұрттың бәріне... жақсылық пен ізгілік көрсетіп...қорқыныш пен жасқану дегенді білмейтін батыл, ержүрек болуы керек. Әл-Фараби • Жерінде – бабасының, Елінде – атасының, Көңілінде - әжесінің, Қолында – анасының, Жолында – ағасының, Төсінде – даласының, Тапқан өз жарасымын, Мен – қазақ баласымын. Бабалардан • «Тіл – әр халықтың кешегі жүріп өткен жолын, бүгінге жалғасқан ғұмырының ертеңге апарар мүддесін бейнелеуші, яғни бар тарихының куәгері, деректі көзі» С.Аманжолов. • Әділдікті мойындау - адал кісінің ісі. Бауыржан Момышұлы • Жер жүзi жабылғанда ғылым жаққа, Қазақ жүр құмарланып құр атаққа. Анау — қу, мынау — пысық, мен — батыр деп, Айналды бiрiн-бiрi құртпаққа. Шәкәрім • Қыл мойынға тақалтып, Шабақтай желге қақалтып, Көмейiне салар қармақты... Дулат • Бiреуi — «сен тәңірімсің» деп сыйынады, Бiреуi — «мен құлыңмын» деп бағынады, Бiреуi — «садақа бер» деп жалынады, Бiреуi — «құйрық» болып тағылады. Мағжан Жұмабаев • Көзіңдi аш, оян, қазақ, көтер басты, Өткiзбей қараңғыда бекер жасты. Жер кеттi, дiн нашарлап, хал хатаб боп, Қазағым, ендi жату жарамасты. Міржақып Дулатов • Қазағым, елiм, Қайқайып белің, Сынуға тұр таянып. Талауда малың, Қамауда жаның, Аш көзіңдi оянып. Ұйықтайтын бар не сиқың? Қаңған жоқ па әлi ұйқың? Ахмет байтұрсынов • Есi кеткен ел байқұс, Жұрт әкiмге қарасар, Өзгеге бақ жоқ жарасар, Есi кеткен ел байғұс Ақылынан адасар. Адасқаны емес пе, Бiрiн-бiрi шағысып, Тепкiлесiп, қағысып, Өкiметке таласар. Майлықожа • Шын бақ - ата-ананың махаббаты мен балалардың таза жүрегінде. Шәкәрім Құдайбердіұлы • "Ұлттың тілі — сол ұлттың жаны, жан-дүниесі. Ол жүректі соқтыртып тұрған қан тамыры сияқты. Егерде қан тамыры жабылып қалса, жүрек те соғуын тоқтатпай ма?” Мұхтар Әуезов • Атты мен жаяудың сәлемі жараспас. Жиренше шешен • ХАЛЫҚҚА БІЛІМ БЕРУ САЛАСЫНДА ІСТЕЛІП ЖАТҚАННЫҢ БӘРІ САЙЫП КЕЛГЕНДЕ БАЛА ҮШІН ЕМЕС, МЕМЛЕКЕТТІҢ МҮДДЕСІ ҮШІН ЕКЕНІН ӘРБІР МҰҒАЛІМ ҰМЫТПАУҒА ТИІСТІ. М.Аринори. • Сүюдің сырын көзден көрме, Көңілден ізде. Білгің келсе, сүйер я сүймесін, Ашып қара көңілін күймесін. БАЛАСАҒҰН • Сөз сайыста жеңілген де бір - тілі кесілген де бір. Тоқсары • Күйреген рухты қайта көтеру – міне, қазіргі таңдағы басты мақсат осы. Шерхан Мұртаза • Қазақ баласы бірігіп, тізе қосып іс қылса, халықтық мақсат сонда орындалады. Әлихан Бөкейханов • Адам өзінің жанын ұсақ уайым, болымсыз қам-қаракет дертімен былғанудан сақтауы керек. Мұхтар Әуезов • «Өмір – теңіз, Онда жүзем демеңіз, Ізгіліктен жасалмаса кемеңіз» Рудаки • Адам өзінің жанын ұсақ уайым, болымсыз қам-қаракет дертімен былғанудан сақтауы керек. Мұхтар Әуезов • Адамның ең ұлы қасиеті - бақытты болуға талпынуы. Сұлтанмахмұт Торайғыров • Қарсыласпай өлмедім, қан татырдым, Құлап қалсам атымнан қайта тұрдым. Сансыз басты диюдай сан тірілтіп, Мен Қазақпын дегенді айта тұрдым. Жұбан Молдағалиев • Биік мансап - биік жартас. Ерінбей еңбектеп жылан да шығады, Екпіндей ұшып қыран да шығады. Жікшіл ел жетпей мақтайды, Желөкпелер шын деп ойлайды. Абай • Ақиқатын айт, адамға жақпағанымен, Аллаға жағады. Шығыс даналығы • Ақылсыздың сүйгені жаман, Ақымақтың түйгені жаман. Досбол би • Керең заман мылқау өлең туғызады. Қадыр Мырза Әлі • Аз адам атқа міндім деп қасқыр болып жұртқа шапса, мұндай жұртта береке қайдан болсын? Әлихан Бөкейханов • Сабырдан асқан айла жоқ. Халық нақылы • Өлең - өмірдің үзіліп түскен мөлдір тамшысы. Сағат Әшімбаев • Келер қазақтың да ішетін уы мен балы - Абай. Асқар Сүлейменов • Тауларды аласартпай, даланы биіктетейік! Олжас Сүлейменов • Балам, халықтың ұлы болмасаң - менің де ұлым емессің. Қадыр Мырза Әлі • Ай мен жұлдыз болмаса, қараңғы түнде адамдар адасар еді. Өнер дүлдүлдері болмаса, мына күйбең тіршілікте адамдардың көңілін кір басар еді. Шерхан Мұртаза • Көлдің тақырға айналуы оңай, Байдың пақырға айналуы оңай. Шерхан Мұртаза • Тәңірі жаққан шамшырақ су құйсаң да өшпейді. Міржақып Дулатов • Өтіріктің арбасы шындықтың көпірінен өте алмайды. Мұзафар Әлімбай • Мұғалімнің ұдайы жақсы оқитын балаларға ғана сүйсініп, ылғи соларды ғана оқытуы дұрыс емес. Мұхтар Әуезов • «Дәл бүгін Қазақстанда ер етігімен су кешетін жағдай туа қалса, мемлекеттің қазақтан басқа тірегі жоқ екенін ұмытпайық!» Алдан Айымбетов • Қайрат етер кезіңде жүк көтерер нардай бол, Ақыл айтар кезіңде жүз жасаған шалдай бол! Бауыржан Момышұлы • Байлықтың пейілі тар: адам баласын алалайды. Сұлтанмахмұт Торайғыров • Бірліктен айырылған ел қаңғып қалады. Әлихан Бөкейханов • Пенде шіркін кейде дақпыртты да даңқ деп түсініп қалады. Әбіш Кекілбаев • "Алаш" туының астында Куә болсын арымыз! Көркейтуге Алашты Құрбандық - біздің жанымыз! Жасасын, Алаш, жасасын! Сұлтанмахмұт • Артқыға белгі қалса егер, Өкінбес едім өлгенге Өшпес едім бекерге, Жарығым түссе көргенге Шәкәрім Құдайбердіұлы • «Әр қазақ - әр қазақтың жалғызы, асылы» Сабыржан Махмет • Қазақтың жайнар даласы, Жетілер оқып баласы. Шошытатын мені сол – Олардың күндес, таласы. Шәкәрім Құдайбердіұлы • Адамдық диқаншысы қырға шықтым; Көл жоқ, көгалы жоқ- қорға шықтым. Тұқымын адамдықтың шаштым ектім, Көңілін көгертуге құл халықтың. Ахмет Байтұрсынов • Жазушы-Жаратқанның жұмбағы, табиғаттың тылсымы. Адамдардың алуан түрлі екендігі сияқты, жазушы жарықтықтар һәм сан қилы сипатта жаратылар Мархабат Байғұт • Біз Ордабасыға оралдық. Ойланып барып, кешегі һәм бүгінгі, әсіресе ертеңгі халкүйімізді таразылап барып оралғандаймыз . Ләйім, баянды болғай да. Төле, Қазыбек, Әйтеке билерді еске алу күндері - алаштың айтулы тойы, күллі қазақ жерінде бұған дейін өткен той-мерекелер Ордабасыға келер жол болғандай, бұдан кейін өтетін мереке-тойлар осы Ордабасының жалғасына айналар. Мархабат Байғұт • «Әңгіме - әулие жанр. Құдайға шүкір, қазақтың көркем әңгімесінің өз тарихы, өз дәстүрі, әлемдік әңгіме жанры жауһарларының қайнарларымен үндескен үздік үлгілері баршылық... Әттең, әңгіме жанрын жеңіл-желпі көріп, бората беретін «жазғыштар» және солар «әзірлеген» оқырмандар оның кадір-қасиетін кетіреді». Мархабат Байғұт • «Тіл төңірегіндей таза тіршіліктің «түйесі мен биесі, ығай – сығай иесі» болмаса да , киесі бар екенін ұмытуға болмас. Бабаларымыз Фараби мен Ясауи түркі тілінің тағдыры үшін жүйкелерін жұқартып, жүректерін ауыртып, келер ұрпақтар тоздырып жібереді-ау деп күдіктенген екен. Бірі жат елге кетіп тынған, екіншісі елдегі әулекіліктен, әсереңкіліктен жерініп, тілдің тозуынан безініп, қылуетке тірідей түсіп кеткен. Олар оралды деп жатырмыз. Біржола оралта аламыз ба, соны ойланайық.» Мархабат Байғұт • Туған өлкенің тарихы мен тіліне осы бастан қызыға білу керек Мархабат Байғұт • Туған өлкенің тарихы мен тіліне осы бастан қызыға білу керек Мархабат Байғұт • Кітап әлемінен алыстаған ұрпақтың болашағы бұлдыр, келешегі күңгірт. Жас өскінді кітапқа тебіреніспен қарайтындай етіп тәлімдеп, тәрбиелеуге қол жеткізе алмасақ, бәрі бекер. Құлының өзін ұлына, күңінің өзін қызына айналдыра білген мейірімі мол, қайрымды қазақ едік қой, дәстүрімізді дәріптеп, салтымызды сақтайық. Кітаптың қадіріне жетейік. Мархабат Байғұт • Пайдасыз өмір сүру мезгілсіз өлгенмен тең И. Гёте • Шындық - дәмі жағымсыз, ащы сусын, әйтсе де денсаулықты түзетеді. Бальзак • Туған тіліңді қорғау - туған отаныңды қорғаудан да маңыздырақ. Отаныңды жау басып алса, оны ерте ме, кеш пе, әйтеуір азат етеріңе сенесің. Ал тілің жауланса – бітті. Басқа тілге көшіп, туған тілін ұмытқан және өз ата байлығына қайта оралуға мойны жар бермейтін жалқаулар мен ұлттық рухын жоғалтып үлгірген, өзіңе түрі ғана ұқсайтын қандастарың жаудан бетер қарсыласады. Олардың үлкен бөлегінің ана тілін мойындамай, өзге тілдің мүддесін ашық түрде қолдауының арқасында ұлт жойылуға бет алады. Әлгі бейшара ұлт үшін бұған теңдес қасірет болмақ емес. Бедредтин Далан • Үйдің әрбір сызаттанған, жарылған жері үшін дабыл қағып жүретін адам болса, ол үйге қирау қаупі тумайды. Публилий Сир • Кімде-кім өткенін жадында ұстамаса, сондағы қателіктер алдынан қайта шығуы мүмкін. Джордж Сантаяна • Кейде бір адам ұлтты қорғап қалуы мүмкін, керісінше нақ сондай бір адамның бүкіл ұлтты жерге қаратуы ғажап емес. Пьер Буаст • Барыңды күзет, Арыңды күзет, Өзгені сынағанша, Өзіңді түзет! Қадыр Мырза Әли • Бектік үшін туған олар анадан, Бектік сүттен, іспен бойға тараған Ж. Баласағұн • Екі адам керіссе, оның, арты - қызыл шоқ. Біз - үш жүз көріспейік, келісейік. Ал керісе қойсақ, үшеуімізге де бірдей - Хандық түгіл ондық та жоқ. Мен - 29 рудан құралған Кіші жүзбін, Әрі көппін, әрі батырмын, әрі бимін! Керісер болсаң, Осы үшеуі маған - жайсыз, сендерге - жоқ! Әйтеке би • Ағасы келсе, ардақтап атын байлағандай; Қонағы келсе, құрметтеп жайлағандай; Тындырымды інісі болса; Қанат-құйрығы сай болып, Көңілі жай болып, Ағаның алар тынысы болса; Інінің міндеті - басқару, Ағаның реті - бас бағу емес пе? Әйтеке би • Сарқылмайтын суат жоқ, Тартылмайтын бұлақ жоқ. Құйрығы суда тұрса да, Уақтысы жеткенде, Қурамайтын құрақ жоқ. Дүние деген пәни бұл, Баласы жоқта мият жоқ, Бәрінен қиын сол екен, Артыңда жанған шырақ жоқ... Әйтеке би • Жігіттің жақсысы: Дұрыс сөзге тоқтай білген, Басқаны сөзіне тоқтата білген. Әйтеке би • Бай болсаң, халыққа пайдаң тисін; Батыр болсаң, дұшпанға найзаң тисін. Бай болып пайдаң тимесе, Батыр болып найзаң тимесе, Жұрттан алабөтен үйің күйсін! Әйтеке би • Ораздының кәрісі қартайғанда қазына болады, Шиырлының кәрісі қартайғанда қазба болады. Әйтеке би • Ашу бар жерде ақыл тұрмайды. Ашу деген - ағын су, Алдын ашсаң, арқырар. Ақыл деген - дария, Алдын тоссаң, тоқырар. Кісі бірге туыспау керек, Туысқан соң сөз қуыспау керек. Сөз қуған пәлеге жолығады. Жол қуған олжаға жолығады. Әйтеке би • Асқар тау сенде бір мін бар- Асу бермейсің; Тасқын су, сенде бір мін бар- өткел бермейсің; Билер, сендерде бір мін бар- Басқаға сөз бермейсің! Әйтеке би • «Отан » дегеніміз – төрт қана дыбыстан тұратын комплекс. Осыны айтқан кезде қазақ тілін білетін кез келген адам көз алдына өзінің атамекенін елестетеді М. Арын • Ата жұрты бұқара Өз қолында болмаса, қанша жақсы болса да, Қайратты туған ер ғаріп. Асанқайғы • Дүниеде, тарихта ер елден артық ел бар ма?! Ер жолымен өткен елдердің тарихынан сұлу тарих бар ма?! Елін «ел екен» дегізіп өткен ұлдарға өлім бар ма, сірәда?! Елдің белін көтеретін ер ұл туған аталық пен аналық қандай бақытты! Ер серігі болған жар жарастық қандай сұлу! Қорлық өмірге көнгенше, қадырлы өлім таңдармын дейтін жас жалын қандай биік мағыналы! М.Әуезов • Бұл даланы анам жаспен суарған, Бұл далада атам қолға ту алған, Бұл далаға жылап келіп уанғам, Бұл даланы көріп алғаш қуанғам, Бұл далада өскен жанда жоқ арман! Қ.Аманжолов • Отырар ойран болар ма, Бір сатқын жығып бермесе ?! О. Сүлейменов • Өтелмейтін қылмыс бар: ол – Отанға опасыздық жасау. П.Буаст. • Өзінің елін сүйе алмайтын адам ештеңені де сүйе алмайды. Д. Байрон. • Отан – от басынан басталады, демек өз бесігің , өз үйің. Бауыржан Момышұлы • Отан – адамның туып -өскен жері, атамекені, ел-жұрты, табиғат байлықтары, халқы, қоғамдық және мемлекеттік құрылысы тіл, мәдениет, тұрмыс- салт, әдет –ғұрып ерекшеліктері бар белгілі бір халықтың тарихи тұрағына айналған аумақ. Бауыржан Момышұлы. • Отан - өткенімізді танып, бағалай білу, ең әуелі, өзімізді қадірлей білу. Ахмет Байтұрсынұлы • Адал адам Отанын сүйеді. Адал, ақ жүрекке Отан анасындай. Отанның дегенін істеу – қуаныш, мақтаныш. Отанға деген махабатты бізде өлшеуге болмайды. Баубек Бұлқышев • Алтын анам, Отаным, сенен аяр жаным жоқ, сенен іркер күшім жоқ, - деп ер қайратыңа мін- дағы өрге бас. Мұхтар Әуезов • Екі Отан жоқ. Жалғыз Отан – мекенің М. Мақатаев • Дүниеде туған еліңнен артық ел де, жер де жоқ. Ғабит Мүсірепов • Туған жердей жер болмас, Туған елдей ел болмас. Әйтеке би • Алтын ұяң - Отан қымбат, Құт береке – атаң қымбат, Асқар тауың - әкең қымбат, Мейірімді – анаң қымбат, Туып өскен елің қымбат. Төле би • Атадан жақсы ұл туса, Елінің туы болады. Атадан жаман ұл туса, Елінің соры болады. Қазыбек би • Мен табиғатты сүйемін. Мен шынайы поэзияны сүйемін. Абай мен Қасымды қанша оқысам да менің сусыным қанбайды. Қайталап оқи бергім келеді, оқи бергім келеді. Мен Құрманғазы мен Дәулеткерейдің күйлерін тыңдағанда өзімді өзім ұмытып кетемін. Махамбет жырының әр сөзінің астынан дүрсілдеген ат дүбірін, қарыш- құрыш сілтескен найза, қылыш үндерін естігендей болам. О, қасиетіңнен айналайын, қазақ жері. Осының бәрі сенің топырағыңда өсіп, өнген кереметтер емес пе... Бердібек Соқпақбаев • Айнабұлақ! Мыңбұлақ! Өмірге тұңғыш келгенімде дүниеде теңдесі жоқ нәрлі суымен мені шомылдырған, мені жуындырған бұлақ. Мен алғаш суын ішкен, мені әлдилеп сүйген, маған сенген, туған жерім Мыңбұлақ... Біз де сүйек, еттен жаралған жанбыз. Біздің жанымызды тебіренте соққан жүрек болаттан құралған емес, бірақ біздің жүрек отты жүрек. Оның оты болатты ерітіп, жаңқадай жандыратын от. Біздің жүрегіміз – де қауіп – қатерді көтеріп, өлімді жеңетін бір жарақ, - ана сүтін ақтап, туған елді, Отанымызды сүю сезімі. Бізде ер атасы- махаббат, өмір тасы- халық, ел намысы- ер қолында, ер намысы- ел қолында. Біз намысты елдің ұлымыз.- Жеңілмес күшіміз сонда. Бауыржан Момышұлы • Жалғанда қазақтан асқан жомарт елді көрген де, естіген де емеспін. «Өзім дегенге өзегін суырып береді» деген әсірелеп айтылған сөз шығар. Ал өзі жаяу қалса да астындағы жалғыз атын түсіп беретіні құдайдай шындық. «Сый қылсаң сыпыра қыл» дейді, қазақ. Бұл қазақ біреуді шын сыйлағысы келсе барын базарға салады. Тереңде жатқан асылын да, ардақтысын да бетке шығарады. Тұрлыбайұлы Ж • Мен – қазақпын мың өліп,мың тірілген, Жөргегімде таныстым мұң тілімен. Жылағанда жүрегім күн тұтылып, Қуанғанда күлкімнен түн түрілген. Жұбан Молдағалиев • Ал, қазақ, мешел болып қаламын демесең, тағылымыңды, бесігіңді түзе. Мұхтар Әуезов • Ей, тәкаппар дүние, Маған да бір қарашы. Танисың ба, сен, мені, Мен – қазақтың баласы! Қасым Аманжолов • Адамдық борышың,- Халқыңа еңбек қыл. Ақ жолдан айнымай, Ар сақта, оны біл. Шәкәрім • Тегінде адам баласы адам баласынан ақыл, ғылым, ар, мінез деген нәрселермен озады. Одан басқа нәрсемен оздым ғой демектің бәрі де ақмақшылық... Абай Құнанбайұлы • Естілердің сөздерін ескеріп жүрген адам өзі де есті болады. Абай Құнанбайұлы • Еңбек қумай тапқан мал дәулет болмас, Қардың суы секілді тез суалар. Абай Құнанбайұлы • Еңбек қуаныш, жалқаулық айрылмас қайғы. Абай Құнанбайұлы • Жұмысы жоқтық, Тамағы тоқтық, Аздырар адам баласын. Абай Құнанбайұлы • Болмасаң да ұқсап бақ, Бір ғылымды көрсеңіз. Ондай болмақ қайда деп, Айтпа ғылым сүйсеңіз. Абай Құнанбайұлы • Көп айтса көнді, Жұрт айтса болды, Әдеті жаман адамның. Абай Құнанбайұлы • Құйрығы шаян, басы адам, Байқамай сенбе құрбыға. Жылмыңы сыртта іші арам, Кез келер қайда сорлыға. Абай Құнанбайұлы • Өлең сөздің патшасы, сөз сарасы, Қиыннан қиыстырар ер данасы, Тілге жеңіл, жүрекке жылы тиіп, Теп тегіс, жұмыр келсін айналасы. Бөтен сөзбен былғанса сөз арасы, Ол ақынның білімсіз бейшарасы. Өлеңге әркімнің ақ бар таласы, Сонда да солардың бар таңдамасы. Іші алтын, сырты күміс сөз жақсысын, Қазақтың келістірер қай баласы. Абай Құнанбайұлы • Жағыны жетіп қайырған, Толғау тоқсан қызыл тіл, Сөйлеймін десең өзің біл. Абай Құнанбайұлы • Жігіттер, ойын арзан, күлкі қымбат, Екі түрлі нәрсе ғой сыр мен сымбат. Арзан, жалған күлмейтін, шын күлерлік, Ер табылса, жарайды қылса сұхбат. Абай Құнанбайұлы • Ұйықтап жатқан жүректі ән оятар, Үннің тәтті оралған мәні оятар. Кейі зауық, кейі мұң, дертін қозғап, Жас балаша жүректі жақсы уатар. Әннің де естісі бар, есері бар, Тыңдаушының құлағын кесері бар. Ақылдыңың сөзіндей ойлы күйді, Тыңдағанда көңілдің өсері бар. Абай Құнанбайұлы • Қайғы келсе қарсы тұр, құлай берме, Қызық келсе қызықпа, оңғаққа ерме, Жүрегіңе сүңгі де, түбін көзде, Сонан тапқан шын асыл, тастай көрме. Абай Құнанбайұлы • Жаман дос көлеңке, Басыңды күн шалса, қашып құтыла алмайсың, Басыңды бұлт алса, іздеп таба алмайсың. Абай Құнанбайұлы • Жолдастық сұхбаттастық бір үлкен іс, Оның қадірін жетесіз адам білмес. Абай Құнанбайұлы • Баланың жақсысы қызық,жаманы күйік. Абай Құнанбайұлы • Досы жоқпен сырлас, Досы көппен сыйлас, Қайғысыздан сақ бол, Қайғылыға жақ бол. Абай Құнанбайұлы • Бойда қайрат, ойда көз, Болмаған соң, айтпа сөз. Абай Құнанбайұлы • Әуелде бір суық мұз ақыл зерек, Жылытқан тұла бойды ыстық жүрек. Тоқтаулылық, талапты шыдамдылық, Бұл қайраттан шығады, білсең керек. Ақыл, қайрат, жүректі бірдей ұста, Сонда толық боласың, елден ерек... Абай Құнанбайұлы • Жасымда ғылым бар деп ескермедім, Пайдасын көре тұра тексермедім. Ер жеткен соң түспеді уысыма, Қолымды мезгілінен кеш сермедім. Абай Құнанбайұлы • Мықтымын деп мақтанба ақыл білсең, Мықты болсаң өзіңнің нәпсіңді жең. Абай Құнанбайұлы • Өлді деуге бола ма, ойлаңдаршы, Өлмейтұғын артына сөз қалдырған. Абай Құнанбайұлы • Ақыл бітпес дәулетке, Дәулет бітпес келбетке. Абай Құнанбайұлы • Ғылым таппай мақтанба, Орын таппай баптанба... Абай Құнанбайұлы • Пайда ойлама ар ойла, Талап қыл артық білуге. Абай Құнанбайұлы • Талап, еңбек, терең ой, Қанағат, рахым ойлап қой, Бес асыл іс көнсеңіз. Абай Құнанбайұлы • Бақпен асқан патшадан, Мимен асқан қара артық. Сақалын сатқан кәріден, Еңбегін сатқан бала артық. Абай Құнанбайұлы • Қайратсыз ашу тұл, Тұрлаусыз ғашық тұл, Шәкіртсіз ғалым тұл. Абай Құнанбайұлы • Ақырын жүріп анық бас, Еңбегің кетпес далаға. Ұстаздық еткен жалықпас, Үйретуден балаға. Абай Құнанбайұлы • Жасанды кішіпейілдік жақсы қасиет емес. Абай Құнанбайұлы • Өмірдің алды ыстық арты суық, Алды ойын, артқы жағы мұңға жуық. Абай Құнанбайұлы • Алдыңғы толқын ағалар, Артқы толқын інілер, Кезекпенен өлінер, Баяғыдай көрінер. Абай Құнанбайұлы |
|
